معرفی آزمون های هوش هیجانی

هوش هیجانی، توانایی درک و فهم احساسات خودمان و درک احساسات دیگران است. به عبارت دیگر، تست هوش هیجانی برای سنجش توانایی ما در این است که بفهمیم در این لحظه چه احساساتی داریم و بتوانیم احساسات خود و البته احساسات دیگران را تشخیص دهیم. هوش هیجانی در زمینه فردی تاثیر بسیاری بر ارتباط موثر با دیگران داشته و علاوه بر آن باعث بالا رفتن خود آگاهی احساسی و مدیریت هیجانات خود و در نتیجه درک بهتر احساسات و هیجانات دیگران می گردد. بدین ترتیب، هوش هیجانی باعث بهبود روابط در روابط خانوادگی و زندگی شخصی همچنین باعث بالا رفتن شانس موفقیت ما در زندگی شخصی و کاری می گردد.

بجای خواندن این مقاله، می توانید به پادکست آن گوش دهید:

به بیان دیگر هوش هیجانی توانایی درک احساسات خود و استفاده از آن ها در جهت تصمیم گیری بهتر می باشد. در واقع هوش هیجانی به معنی توانایی هر شخص برای مدیریت و کنترل احساسات، اضطراب و کنترل تنش ها در کنار امیدواری، خوش بینی و داشتن انگیزه در مسیر رسیدن به اهداف است. هوش هیجانی مهارتی اجتماعی است که به شما می آموزد تا در روابط خود بتوانید احساسات و عواطف خود را مدیریت کنید، با مردم همراه باشید، بتوانید دیگران را ترغیب کنید و در نهایت توانایی شما برای رهبری و مدیریت می باشد.

خوشبختانه هوش هیجانی امری قابل یادگیری و ارتقا بوده و با فراگیری تکنیک های آن می توانیم بر احساسات خود مسلط شده، نبوع و توان عاطفی خود را ارتقا دهیم، شناختی صحیح از نقاط قوت و ضعف احساسی خود پیدا کنیم، به عزت نفس پایدار برسیم، تنش های روحی و استرس هایی را که ممکن است با آنها مواجه شویم شناسایی و راه غلبه بر آنها را پیدا کنیم.

به بیان خلاصه هوش هیجانی نقش بسزایی در موفقیت شغلی و زندگی شخصی همه انسان ها دارد. چرا که اگر هر فرد درک درستی از احساس و نیاز مخاطبان خود اعم از مشتریانش داشته باشید و بتواند احساسات و هیجانات خود را در مواجهه با همکار یا رئیس خود کنترل و مدیریت نماید، قطعا تاثیر مثبتی در پیشرفت شخصی و همچنین پیشرفت کسب و کارش، خواهد داشت. نقش هوش هیجانی در موفقیت کسب و کار ها تا حدی است که علاوه بر مهارت های فروش، مذاکره و حل اختلاف، در علم مدیریت سبک های رهبری و مدیریت بر مبنای هوش هیجانی ایجاد شده است.

خوشبختانه همانطور که اشاره شد، تحقیقات و پژوهش های موجود نشان داده است که هوش هیجانی را می توان با آموزش و تمرین یاد گرفت، برهمین اساس کافی است که آن را اندازه بگیریم تا بتوانیم آن را ارتقاء دهیم. برای شناسایی یا اندازه گیری هوش هیجانی آزمون های مختلفی وجود دارد که در زیر برخی از مهمترین های آنها معرفی شده است:

تست هوش هیجانی برادبری و گریوز

هدف آزمون هوش هیجانی برادبری و گریوز که در سال 2004 تدوین و طراحی شده است، سنجش و ارزیابی توانایی مدیریت و کنترل هیجانات و احساسات افراد و میزان استفاده از این توانایی در تعاملات و ارتباط با دیگران است. این آزمون طی دو پرسشنامه 28 و 117 سوالی مولفه های خود آگاهی؛ آگاهی اجتماعی؛ خود مدیریتی؛ مدیریت رابطه را در افراد 17 تا 24 ساله شناسایی می کند.

تست هوش هیجانی شات

این پرسش نامه شامل 33 سوال طیف 5 درجه ای لیکرت می باشد که 11 سوال برای ارزیابی و بیان هیجانات و 15 سوال برای ارزیابی تنظیم هیجانات و در نهایت 7 سوال برای ارزیابی بهره برداری از هیجانات می باشد.

تست هوش هیجانی گلمن

تست هوش هیجانی گلمن که ویژه کودکان است در سال 1995 طراحی و ارائه شده است و 5 مولفه خود آگاهی؛ خودتنظیمی؛ خودانگیختگی؛  همدلی؛ و مهارت های اجتماعی را طی 33 پرسش با پاسخ 5 درجه ای لیکرت مورد شناسایی و ارزیابی قرار می دهد.

تست هوش هیجانی ونگ

تست هوش هیجانی ونگ، برای پاسخگویان چینی طراحی شده و شامل دو قسمت است. قسمت اول آن حاوی 20 سناریو است و پاسخ دهندگان باید یک گزینه را انتخاب کنند که واکنش احتمالی آن ها را در هر سناریو به بهترین شکل منعکس کند. قسمت دوم شامل 20 جفت توانایی است و پاسخ دهندگان باید از بین هر دو نوع توانایی، یکی را که بیانگر بهترین نقاط قوت آن ها باشد را انتخاب کنند.

تست هوش هیجانی صفت

این پرسش نامه در سال 2008 برای کودکان 8 تا 12 ساله طراحی شده است و شامل 75 سوال و جمله کوتاه و در 5 مقیاس لیکرت می باشد و مولفه های 9 گانه انطباق پذیری؛ آمادگی عاطفی؛ ابراز هیجانی؛ تنظیم هیجانی؛ تکانشی پایین؛ ارتباط با همسالان؛ عزت نفس؛ خودانگیختگی را ارزیابی می کند.

تست هوش هیجانی شرینگ

این تست در قالب 33 سوال، همانند آزمون گلمن 5 مولفه خودانگیزی؛ خودآگاهی؛ خودکنترلی؛ هوشیاری اجتماعی یا همدلی؛ مهارت های اجتماعی را مورد ارزیابی قرار می دهد.

 تست هوش هیجانی پرایدز و فارنهام

این پرسش نامه که در سال 2004 طراحی و تدوین شده در دو فرم کوتاه شامل 30 سوال و فرم بلند شامل 153 سوال 4 مولفه بهزیستی؛ خودکنترلی؛ تحریک‌پذیری؛ اجتماعی بودن را مورد ارزیابی قرار می دهد.

تست هوش هیجانی بار-آن

تست هوش هیجانی بارون یا بار آن (Bar-on) که به تست EQ نیز معروف است در سال 1980 تدوین شده است و آزمونی برای سنجش هوش هیجانی، هوش عاطفی و هوش ارتباطی در اشخاص است. با استفاده از تست هوش هیجانی بار-آن می توان هوش هیجانی یا احساسی را در افراد سنجید. مزیت این آزمون آن است که مولفه های هوش هیجانی را به صورت جداگانه مورد بررسی و تحلیل قرار می دهد.

مولفه های هوش هیجانی در آزون بار-آن

پنج مولفه هوش هیجانی که در آزمون بار آن شناسایی می شوند عبارت اند از:

• مولفه خلق و خوی عمومی

توانایی کنترل هیجانات و توانایی لذت بردن از زندگی و تداوم نگرش و خلق مثبت است.

• مولفه روابط بین فردی

توانایی ارتباط با دیگران و نشانگر عملکرد و مهارت های بین فردی است.

• مولفه روابط درون فردی

توانایی شناخت خود و مهارت ها ، ظرفیت ها و توانایی های درونی است.

• مولفه مدیریت استرس و هیجان

توانایی مدیریت و مقابه موثر و کنترل تنش و استرس است.

• مولفه سازگاری

توانایی واکنش و پاسخگویی موثر به ویژگی ها و نیازهای محیطی در موقعیت های مساله زا و سازگاری با افراد مختلف است.

زیر مولفه های آزمون هوش هیجانی بار آن

هر یک از پنج مولفه ذکرشده در آزمون بار-آن، خود شامل چند زیر مولفه هستند:

مولفه درون فردی شامل:

• عزت نفس: درک دقیق از خود و احترام گذاشتن به خویش
• خود شکوفایی: تلاش برای دستیابی به اهداف شخصی و عملی کردن پتانسیل خود
• خود ابرازی: توان ابراز و بیان موثر برای احساسات خود
• استقلال: اتکای به خود و عدم وابستگی عاطفی به دیگران
• خود آگاهی هیجانی: آگاهی و درک احساسات خود

مولفه بین فردی شامل:

• همدلی: آگاهی و درک احساسات دیگران
• مسئولیت‌پذیری اجتماعی: توانایی همکاری با دیگران
• روابط بین فردی: توانایی برقراری ارتباط خوب و رضایت بخش با دیگران

مولفه مدیریت استرس شامل:

• تحمل فشار روانی: مدیریت موثر و سازنده هیجانات
• کنترل تکانش: کنترل موثر و سازنده هیجانات

مولفه سازگاری شامل:

• واقع‌گرایی: سنجش احساسات و افکار با واقعیت خارجی
• حل مسئله: حل مسائل و مشکلات فردی و بین فردی
• انعطاف‌پذیری: سازگار کردن و تطبیق افکار و احساسات در موقعیت‌های جدید

مولفه خلق و خوی عمومی شامل:

• خوش‌بینی: مثبت اندیشی و دیدن نیمه پر لیوان
• شادمانی: احساس رضایت از خود، دیگران و به طور کلی زندگی

هوانگونه که در ابتدا نیز اشاره شد، هوش هیجانی بعنوان توانایی فرد در کنترل و مدیریت احساسات خود و دیگران تاثیر مستقیمی در موفقیت زندگی کاری و شخصی هر فرد دارد. خوشبختانه تمام مولفه‌های هوش هیجانی تست EQ ، از جنس مهارت هستند و حتی در صورت پایین بودن نمره در هر کدام از مولفه‌ها، با تمرین و تلاش می‌توان به تقویت هوش هیجانی پرداخت. از همین رو پس از انجام تست هوش هیجانی بارون به نمره‌تان در هر مقیاس به عنوان نمره ای تغییر ناپذیر نگاه نکنید و در عوض سعی کنید درباره آن، اطلاعات بیشتری از طریق خوندن کتاب، شنیدن پادکست‌های مربوط، گذراندن دوره‌های افزایش هوش هیجانی و… به دست بیاورید.

در ادامه گزارش نتیجه ارزیابی تست هوش بارون در آزمون هوش هیجانی در مدرسه وارلی، سعی خواهیم کرد تا راهکارهایی برای تقویت عواملی که نمره شما در آنها کمتر است ارائه نماییم. انجام این تست در سنین پایین این مزیت را دارد که بتوانید مولفه های ضعیف تر خود را به خوبی بهبود بخشیده و نقاط ضعف خود را با کمک روش های پیشنهادی به نقطه قوت تبدیل نمایید.