کنتراست(تضاد) در رنگ برای سلامت کودک
سلامت کودک و نوجوان در گروه آگاهی از دانش ایجاد فضای پیرامون آنهاست.
وقتي از كُنتراست یا تضاد رنگها صحبت مي کنیم، منظور وجود روابط و تأثيراتي است كه تمايز ميان رنگها و تأثيرات متقابل ميان آنها را از نظر بصري مورد بررسي و مقايسه قرار ميدهیم. به اين ترتيب وجود كنتراست ميان رنگها، تنها به معناي تضاد ميان آنها نيست؛ بلكه بررسي روابط و مقايسه ميان آنهاست. مشهورترين نظريه در خصوص كنتراست رنگ، مربوط به وجود هفت حالت است كه در زير، هریک از آنها را توضیح می دهیم:
كنتراست تهرنگ (کنتراست فام) موثر بر سلامت کودک :
براي رسيدن به اين كنتراست، كافي است كه از رنگهاي خالص استفاده كنيم.
وقتي گفته ميشود رنگهاي خالص، منظور فقط سه رنگ اصلي نيست؛
بلكه همه رنگهاي چرخه رنگ را ميتوان به عنوان رنگ خالص استفاده كرد.
شديدترين كنتراست تهرنگ ميان سه رنگ اصلي قرمز، زرد و آبي است كه هيچ وجه مشتركي از لحاظ رنگي با هم ندارند. بر همين اساس، كنتراست تهرنگ در ميان رنگهاي درجه دوم يعني سبز، نارنجي و بنفش، كه رنگهاي تركيبي هستند، به مراتب كمتر است.
به همین ترتیب در رنگهاي درجه سوم، كنتراست رنگ، كاسته میشود.
همچنين وقتی رنگها با سياه و سفيد مخلوط شوند، از ميزان كنتراست تهرنگ آنها كاسته ميشود.
كنتراست تيرگي و روشني رنگ (کنتراست تیره – روشن) :
تأثيراتي كه كنتراست تيرگي و روشني رنگ بر روي روابط ميان رنگها و مخاطبين يك اثر هنري ميگذارد و پس از كنتراست تهرنگ در درجه دوم قرار دارد. ميزان تيرگي هر رنگ را ميتوان به طور مناسب با يك درجه از خاكستري نشان داد.
از اين طريق ميتوان به راحتي رنگها را از لحاظ تيرگي و روشني با هم مقايسه كرد.
کنتراست رنگهای سرد و گرم (کنتراست سرد – گرم) :
معمولاً احساس سردي و گرمي رنگها مربوط به تجربه ما از عناصر موجود در طبيعت است.
برخي از رنگها مثل قرمز، زرد و رنگهاي مربوط به آنها را عموماً گرم احساس ميكنيم.
رنگهايي مثل سبز، آبي و تركيبهاي مربوط به آنها را معمولاً سرد و خنك احساس ميكنيم.
در ميان رنگها ميتوان قرمز و نارنجي را به عنوان پرحرارتترينِ رنگ ها و سبز و آبي را سردترينِ رنگ ها احساس كرد. اما براي سردي و گرمي رنگها، هيچ حد و مرزي نميتوان قائل شد، بلكه سرد يا گرم بودن آنها بستگي به رنگهاي همجوار و حس دروني افراد دارد. سلامت کودک در طراحی با رنگ های سرد و گرم با توجه به میزان نیاز آنها به آرامش در نظر گرفته می شود.
كنتراست رنگهاي مكمل :
وقتي دو رنگ مكمل در كنار هم قرار ميگيرند، تأثيرگذاري آنها به روي هم طوري است كه يكديگر را از نظر درخشش و قدرت به شديدترين مرتبه ارتقاء ميدهند. دو رنگ مكمل در چرخه دوازدهتایی رنگ، به صورت قطرهاي روبروي هم قرار ميگيرند، مانند زرد و بنفش، قرمز و سبز، نارنجي و آبي. وجود رنگهاي مكمل در يك تركيب بصري ميتواند در ايجاد رابطه هماهنگ ميان رنگها، و سلامت روان کودک نقش مهمي داشته باشد و احساسي از كمال و درك بیشتر نور را بهوجود بياورد. رنگ های مکمل با هم می توانند تضاد و هم هارمونی ایجاد کنند این بسته به محیط و دیگر رنگ هاست.
کنتراست همزمان و تاثیر بر سلامت کودک :
كنتراست همزمان ناشي از تأثير عمومي رنگها به روي احساس بينايي است و با رابطه ميان رنگهاي مكمل ايجاد ميشود.
وقتي كه ما يك رنگ را ميبينيم، چشم و ذهن ما به طور همزمان، مكمل آن رنگ را پديد ميآورند.
البته اين رنگ به صورت ذهني به وجود ميآيد و ملموس نيست بلكه فقط احساس ميشود.
وقتي از خاكستريها در تركيب رنگي استفاده ميشود، كنتراست همزمان به نحو مؤثرتري احساس ميشود.
این کار می تواند بعنوان بخشی از سواد سلامت، سلامت کودک را بهبود بخشیده و دکوراسیون داخلی را همراستای سلامت کودک کند.
كنتراست همزمان نه تنها در ميان يك خاكستري و يك رنگ خالص به وجود ميآيد، بلكه در ميان دو رنگ كه به طور كامل مكمل يكديگر نيستند نيز اتفاق ميافتد.
کنتراست کیفیت (کنتراست اشباع):
در اين جا منظور از كيفيت، حالت خلوص و اشباع رنگ است.
وقتي كه يك رنگ خالص در كنار رنگهاي ناخالص كه با سياه، سفيد و يا مكمل خود مخلوط شدهاند، قرار ميگيرد، كنتراست كيفيت رنگ ايجاد ميشود.
كنتراست كميت (وسعت سطح یا کنتراست وسعت) :
كنتراست كميت مربوط به رابطه متقابل دو يا چند سطح رنگي، از نظر وسعت است.
در اين كنتراست، رابطه بزرگي و كوچكي سطوح رنگي، نقش اصلي را بازي ميكند؛
زيرا نسبت بزرگي سطح رنگها با يكديگر ميتواند در ايجاد رابطه هماهنگ ميان آنها مؤثر باشد.
با ایجاد تضاد درست در رنگ سلامت کودک را از حیث آرامش روانی تضمین کنید.
در قسمت بعدی با انواع رنگ ها و تاثیر آن بر کودک و سلامت کودک و نوجوان صحبت خواهیم کرد.